Fietsstraten in steden en dorpen
Na de voorbeeldsteden Leuven, Gent en zelfs dichterbij huis Aalst, is het concept van de fietsstraat ook in de ons omringende steden zoals Zottegem en Ninove al eerder ingevoerd. De fietsstraten zijn niet enkel een verbetering voor de veiligheid en comfort van de fietsers in de stad; ze zorgen ook voor de nodige mentaliteitswijziging in het wegverkeer dat nog steeds wordt gedomineerd door auto’s.
Door de fietsstraten worden autorijders beter bewust gemaakt op de aanwezigheid van fietsers op de rijwegen. Het is dus een goede zaak dat de fietsstraat zoveel mogelijk wordt toegepast in stads- en dorpskernen van Zuid-Oost-Vlaanderen: naast de infrastructurele verbetering tvv fietsverkeer helpen ze ook om de verkeersmentaliteit op te waarderen naar meer fietsmobiliteit. En dat is in regio’s Vlaamse Ardennen en Denderstreek welkom: wisselwerkend door de corona-crisis en de populariteit van elektrische fietsen, is het aantal verplaatsingen per fiets flink toegenomen, naar ons aanvoelen (op officiële cijfers is het nog even wachten). Meer veiligheid en comfort voor fietsers is daarbij welgekomen.
Naast het goede voornemen van voetbalclub KSV om van de Molendreef de eerste fietsstraat in Geraardsbergen te maken, blijft de realisatie ervan in de Oudenbergstad voorlopig helaas nog uit. Het zou nochtans een goede stap zijn in een vastgelopen autoverkeer in het stadscentrum. Zeker nu de wegenwerken aan de Wijngaardbrug het hele stadscentrum in een knoop leggen. Het geeft geen hoopvol beeld op een vlotte mobiliteit wanneer de scholen terug de deuren openen in september.
Wat is een fietsstraat?
In een fietsstraat mogen fietsers de volledige breedte van de rijbaan (eenrichtingsverkeer) of de helft van de rijbaan langs de rechterzijde (tweerichtingsverkeer) gebruiken. Gemotoriseerde voertuigen zijn er welkom maar ze mogen fietsers niet inhalen en maximum 30 kilometer per uur rijden. Het begin en einde van een fietsstraat wordt aangeduid met blauwe aanwijzingsborden en een logo op het wegdek. Verschillende gemeenten maken het asfalt van de fietsstraat rood, maar dat is geen vereiste (zeker in meer landelijke gebieden moet de kost afgewogen worden van het nut).
Fietsstraten zijn nuttig in alle omgevingen.
‘De realisatie van de fietsstraat kan een belangrijke stap zijn in het fietsvriendelijker maken van de lokale wegen en bijhorende mentaliteit in Geraardsbergen. Het kan ook een aanzet zijn om meer mensen vaker verplaatsingen per fiets te doen. En het kan het beleid aanzetten meer in te zetten op veiliger fietsmobiliteit in en rond de stad’, geeft Nele De Winde van Fietscampagne mee.
Tussen Geraardsbergen en Deinze
Op een recente fietsrit van Geraardsbergen naar Deinze, valt ons op dat fietsstraten ook in die buitengebieden al goed zijn toegepast. Het geeft ook in die meer rurale wegen een veiliger gevoel aan fietsers. En door de huidige staycation als rechtstreeks gevolg van de Corona-crisis, zijn er best veel fietsers die daar wat aan hebben, zoals we onderweg meteen konden merken – in die zin kunnen we ook spreken van een cyclocation, maar dit geheel ter zijde…
De fietsstraat kan meest nuttig lijken in stedelijke omgeving, omdat er dan meer mensen gebruik van kunnen maken. Niettemin bewijst een fietsstraat dus ook haar relevante nut in een dorp of meer rurale omgeving: elke druppel telt om meer mensen veilig onderweg te helpen met de fiets.
Samengeteld is het best goed dat de fietsstraten in alle omgevingen worden gebruikt: het kan zorgen voor een grotere collectieve kennis en bewustzijn van alle weggebruikers naar fietsers toe en dan met name vooral van autorijders. Op die manier wordt er meer rekening gehouden met de veiligheid van fietsers in de stad, het dorp én onderweg tussen de beide.
Fietsburgemeester
Bij aankomst in Deinze valt nog steeds de pioniersrol van de stad op, als het over fietsmobiliteit gaat. Burgervader Jan Vemeulen wordt dan ook fietsburgemeester van Vlaanderen genoemd. Toen alle burgemeesters van het land in juni 2017 werden uitgenodigd op een feestje bij koning Filip, legde burgemeester Jan het laatste stukje per fiets af, van het treinstation tot het Paleis. “Met mijn beste kostuum op de fiets naar onze koning. Als dat geen statement is. Ik ben zelfs van plan om zoveel mogelijk burgemeesters uit te nodigen om met mij mee te fietsen”, voegde hij toen toe in een interview.
Het kan dan ook niet verwonderen dat de fietsstraat een prominente plaats inneemt in zijn stad. In verschillende fietsstraten vullen tevens, naast de aanduiding van begin en einde van de fietsstraat, duidelijke wegmarkeringen de aanwezigheid van fietsers blijvend aan.
Ook nog opvallend zijn de degelijke fietsenstallingen, o.m. bij het stadhuis. Daar wordt de overdekte fietsparkeerplaats van ‘nietjes’ aangevuld met de fietsen van Blue Bike, het fietsdeelsysteem van NMBS. Burgemeester Vermeulen was er als de eersten bij om dat systeem te promoten. Fietsmobiliteit en deel-systemen, twee relevante stappen naar meer resilliance in een veranderend klimaat. Dat laatste mag u in de twee betekenissen lezen: een op hol geslagen meteorologisch klimaat én een meer fietsvriendelijk klimaat in onze samenleving.
Wim Schrever
